Leek/Groningen – De Ewsum-Nienoord-Mensinge tijdcapsule uit 1570 opent in de Groninger Archieven. “We weten niet wat we zien”, schrijft museumdirecteur Geert Pruiksma, op zijn Facebookpagina.
In de kist die 132-jaar geleden door Archivaris J.A. Feith gevonden werd op zolder van het Groninger Stadhuis zit een grote variëteit aan documenten. Een brief ondertekend door Guillaume de Nassau ofwel Willem de Zwijger. Een charter openend met Philips II zijn naam en gesloten met zijn zegel. Maar ook: pachtcontracten, aankooplijsten, minnedichten, bladmuziek, persoonlijke brieven en kladjes. Kortom: alles dat de oeroude adelsfamilie van Ewsum voor 1570 al toevertrouwt aan, of ontvangt op papier of perkament.
Drie broers Van Ewsum
Er zitten drie sloten op de kist. “Men zegt dat het was omdat er drie broers Van Ewsum zijn. Als ze niet alle drie bij elkaar waren, konden ze de kist niet open krijgen. Als er ooit onenigheid zou uitbreken, konden ze niet de kist plunderen zonder dat de anderen ervan wisten.”
Stokoude documenten
Na het overlijden van Johan van Ewsum in 1570 gaat zijn archiefkist vol soms al stokoude stukken maar ook actualiteiten naar het dan nog middeleeuwse stadhuis van Groningen. Rijksarchivaris jhr. Feith vindt het daar ruim drie eeuwen later terug, onaangetast en onder dikke lagen stof. De ‘oud papierkist’ gaat naar het mede door hem opgerichte Groninger Archief, waar het opnieuw zelden geopend of onderzocht werd. Onderzoek met de middelen van die tijd.
Nieuw onderzoek
De komende maanden worden alle stukken ingescand, met de nieuwste software getranscribeerd en onderzocht op inhoud. Want ook oud nieuws was vroeger soms fake news en gepresenteerd. De van Ewsums komen van de borg Ewsum, kopen de Havezate Mensinge en stichten Nienoord. Ze behoren tot de machtigste Groningers van de Middeleeuwen.
Grote belangstelling
De ontvangst in het Groninger Archief is al meermaals overgeboekt voordat ‘ie wordt aangekondigd! Veel belangstelling dus. En terecht: een zo oude, onaangetaste, rijk gevulde verzameling met zo veel verschillende stukken is zeer zeldzaam. Geert Pruiksma sluit zijn bericht af met; “Zo’n kist waar sommigen wel van weten maar niemand nog aan toekomt. Nou dat wordt de komende maanden wel anders. Meer hierover bij de viering van 500 jaar Nienoord, deze zomer!”
Voor meer informatie over de geschiedenis van Nienoord, zie deze website.
